Franse katholieke kerk staat grote hervormingen te wachten

 

In Frankrijk, het land van de kathedralen, toonden de katholieken zich altijd een stuk zelfbewuster dan de Nederlandse. Frankrijk  was immers een bij uitstek katholiek land.  Aan het begin van de twintigste eeuw verloren de Franse katholieken niettemin hun politieke invloed door de in 1905 doorgevoerde scheiding tussen kerk en staat. Dit vloeide voort uit een groeiend anti-klerikalisme, als gevolg van pogingen van de kerkelijke leiders om de verloren gegane positie terug te winnen die de Franse kerk eeuwenlang in staat en onderwijs onder de monarchie bezat, maar na de revolutie verloor.

Hoe zeer ook op het eerste gezicht begrijpelijk, dit katholicisme omklemde de traditie, maar was vaak ook ronduit reactionair. Maar in de eerste decennia van de twintigste eeuw ontdeed de Franse katholieke kerk – nota bene op aandringen van het Vaticaan dat aandrong  op herstel van de banden met de (Derde) Republiek – zich geleidelijk van dit imago. Symbolisch was de breuk met  de conservatieve Action francaise die terugverlangde naar een katholiek geïnspireerde monarchie.

De scheiding van 1905 leidde tot verstoting uit het onderwijs van orden en congregaties ten gunste van onderwijzers en leraren die pleitbezorgers waren van de seculiere republiek. Een langdurige stammenstrijd tussen deze groepen ontstond, die opmerkelijk genoeg een nieuw vitaal katholicisme opleverde dat tot uiting kwam in filosofie en literatuur. Men denke aan katholieke schrijvers als George Bernanos, Paul Claudel en Francois Mauriac en katholieke filosofen als Jacques Maritain, Teilhard de Chardin en Emmanuel Mounier.

Na de Tweede Wereldoorlog verzoende de politieke katholieke elite zich met het republikeins geïnspireerde bestuur van het land en richtte  zij een eigen christen-democratische partij op, de MRP,  die deel nam aan de naoorlogse regeringen. In ruil daarvoor kregen de katholieken hun eigen scholen terug. Lees verder Franse katholieke kerk staat grote hervormingen te wachten

Welterusten, schat

 

Reclame is zo irritant. Je kunt er maar beter niet naar luisteren. Of kijken. Het schijnt dat de slimste reclamemakers de meest irritante reclames maken. Gewoon, omdat die beter blijven hangen dan de leuke. Je kunt reclame het beste vermijden, maar soms ontkom je niet aan het bombardement. En iedereen krijgt gelijk die nu denkt: heb je niets beters om over te schrijven dan een stompzinnige reclame?

Zelfs de meest irritante reclame is minder erg dan de misstanden bij de Voice. Maar naar dat programma hoef je niet te kijken. Bovendien praat en schrijft iedereen daar al over. Erg hoor, daar niet van. Maar er is ook een crisis rondom Oekraïne. En een kakelvers kabinet, waar we de nieuwe bestuurscultuur nodig van moeten toetsen. Er zijn weer allemaal misstanden bij de belastingdienst, waar je nog niet jarig bent met een andere nationaliteit, of als je foto de mensen niet aanstaat. Omdat je toevallig niet wit bent. Mensen kunnen nog steeds geen geschikte woning vinden. En is dit nou deugdelijk coronabeleid?

Allemaal belangrijker dan bijvoorbeeld de Voice.

Nou ja, die reclame dan. “Schat, heb je het alarm aangezet?” “Nee, vergeten.” ”Ik doe het wel even op de very sure-app. Hij staat aan. “Wij slapen echt beter als het alarm aanstaat. Dankjewel, schat, welterusten.” ”Welterusten, schat.” En dan hoor je de voice-over: “Bescherm dat wat je het meest dierbaar is.”

Allereerst dit: dat klinkt veelbelovend: welterusten, schat. Ik voorzie een onvergetelijke nacht met beestachtige sex. Dit stel moet nodig in therapie.

Maar nog veel erger is dit: je beschermt met je alarm niet wíe je het meest dierbaar is, maar wát je het meest dierbaar is. ZijnRolex, haar parelketting, misschien wel het zilveren bestek.

Doe het allemaal weg, heb sex. Dan slaap je beter. Zonder alarm.

 

 

De meeste mannen deugen niet

 

‘Het verbaast me niet’, is een veel gehoorde reactie na de onthullingen over sexuele misdragingen bij het talentenprogramma The Voice of Holland. Op zichzelf is dat begrijpelijk, het gaat immers over invloedrijke mannen en afhankelijke doorgaans zeer jonge vrouwen. Verbazend is wel de ernst en grofheid van de gepleegde misdragingen. Dat er twee razend populaire showartiesten bij betrokken zijn, maakt de zaak nog een stuk pikanter. En dan is er de muzikale leider van het programma, die het bestond om foto’s van zijn geslachtsdeel naar deelneemsters te sturen. Als je dat doet en het gebeurt kennelijk vaker, dan ben je gewoon ziek, ernstig gestoord, onbekwaam om in wat voor leidende positie ook te functioneren.

John de Mol, multimiljonair en eigenaar/bedenker van het programma, werd in zijn reactie kwalijk genomen dat hij vooral benadrukte dat vrouwen vaker en eerder van zich moeten laten horen. Vrouwen uit zijn mediabedrijf lieten via een paginagrootte advertentie in het Algemeen Dagblad weten, dat ‘vrouwen niet het probleem zijn’. Dat is correct, maar ook de Mol had gelijk. De zwijgzaamheid van belaagde vrouwen is een probleem, maar geenszins hét probleem. Dat vrouwen moeite hebben met aangifte doen, is een gevolg van de machtsverhoudingen tussen mannen en vrouwen. Die verhouding is al sinds mensenheugenis ongelijk.  Mannen zijn masculien, ze verdienen meestal meer, zijn zwaarder, grover en minder gevoelig.

Gelukkig is de ongelijke positie van mannen en vrouwen aanzienlijk verbeterd. Maar de me-too-affaire heeft duidelijk gemaakt dat er nog een wereld te winnen is. De schok van ‘me too’ heeft ook wel weer verbetering gebracht, maar de verschillen zijn nog altijd groot. Oud-presidenten van de Verenigde Staten als Kennedy, Clinton en Trump hebben duidelijk gemaakt dat het in de beste families voorkomt. Sterker nog hoe groter het verschil in welstand en macht, hoe groter de kans op onwelgevallige verhoudingen.

Gehoopt mag worden dat de onthullingen rond The Voice tot verbetering leiden. De bereidheid tot het doen van aangifte is in ieder geval nu al sterk toegenomen. Het is tekenend dat de publieke omroep de kwestie aan het rollen heeft gebracht, bij de commerciëlen is het zelfreinigend vermogen aanzienlijk minder. De kwestie is bijzonder pijnlijk, vooral voor de slachtoffers, maar toch ook voor het mannelijk geslacht. Vooralsnog is geen andere conclusie mogelijk dan dat de ‘meeste mannen niet deugen’.

Poetin  kan voortgaande democratisering niet tegen houden

 

Eeuwenlang voelden de Russen zich bedreigd door omringende volken. Rusland in zijn oorsprong had  geen natuurlijke grenzen en het enige antwoord op die bedreigingen was uitbreiding om hun tegenstanders de baas te worden. Dat voorkwam niet de minstens twee eeuwen durende overheersing van de Mongolen tot aan het eind van de Middeleeuwen. Deze vrat diep in  de  Russische ziel in zodat sindsdien uit de daar ontstane vermenging steeds de vraag bleef of de Russen nu een Europees dan wel Aziatisch volk waren.

Toen in de zestiende eeuw de contacten tussen westelijk Europa en de tsaren voorzichtig hernomen werden vielen bij de bezoekers uit Engeland en Holland de brute manieren op van hun Russische gastheren. Vooral de barbaarse onderdrukking van binnenlandse  tegenstanders door iemand als Ivan de Verschrikkelijke  was ongekend. Met het aantreden van Peter de Grote aan het eind van de zeventiende eeuw werden de betrekkingen met het Westen normaler en werd Rusland verrijkt met nieuwe inzichten en technieken. Toen pas goed begon ook het herstel van het verloren gegane rijk.  Moskou kreeg meer en meer greep op de gebieden die het eerder aan Polen, Litouwen en de Turken had verloren (Oekraïne, Wit-Rusland, de Krim) na de inval van de Mongolen. Tegelijk werd vanuit een lange traditie elke  innerlijke oppositie door de tsaren de kop ingedrukt.

Niettemin werden sinds het begin van de negentiende eeuw als gevolg van  Europese invloed  voorzichtige hervormingen van democratische aard beproefd door  de autocratische tsaren. Maar eenmaal op gang werden ze uit vrees voor hun vergaande consequenties steeds weer de kop ingedrukt of geminimaliseerd. Het hele proces van politieke modernisering had de afgelopen twee eeuwen veel weg van een Echternachse processie: zij verliep heel traag, kwam soms geheel tot stilstand, maar dan werden er weer stappen gezet zoals in de allereerste jaren onder Poetin. Lees verder Poetin  kan voortgaande democratisering niet tegen houden

SOLIDARITEIT MET JONGEREN

 

Solidariteit is een mooi, maar moeilijk begrip. Met wie wil je solidair zijn? Ik heb bijvoorbeeld niets met wappies. En wil beslist niet solidair zijn met anti-vaxxers. Integendeel, het ligt veel meer voor de hand dat zij solidair zijn met de rest van de wereld, over hun eigen individuele zorgen heen stappen en zich laten vaccineren voor het grotere goed van de volksgezondheid, dus de gezondheid van de meesten.

Heb ik dan geen twijfels? Jawel, ik schrik bijvoorbeeld als ik lees dat we in 2022 misschien drie keer een boosterprik moeten halen. Waar gaat dat heen? De bazen van Pfizer en  Moderna schuiven in ieder geval lachend aan bij de wanstaltig rijken van deze aarde.

En dan dat doolhof van beperkende maatregelen: maximaal vier mensen thuis op bezoek, maximaal met zijn tweeën een boswandeling maken. Is de ventilatie thuis zoveel beter dan in het bos, ofzo? En iedere volgende lockdown is minder intelligent dan de vorige. Nu is alles gewoon dicht.

Ik voel meer voor de Britse mentaliteit: zoals ze direct na de aanslagen in 2005 in Londen weer met zijn allen de metro in gingen, pakken ze nu, mét corona, het gewone leven weer razendsnel op. Ja, mensen worden ziek, soms zelfs heel ziek, maar leven ís risico lopen.

Mijn solidariteit ligt bij jongeren. Ze worden vrijwel niet ziek, maar laten zich wel vaccineren. En ze zitten in de fase van hun leven dat alles wat de lockdown verbiedt juist mateloos interessant is en vooral ook vormend. De wereld verkennen, andere mensen ontmoeten, vrienden maken, je oriënteren op je eigen plek in de samenleving. Dat moet eigenlijk allemaal fysiek. Omwille van hen: kunnen we, net als de Britten, stoppen met lockdowns?

En voor de vrijheidminnende anti-vaxxers: hoe meer inentingen des te minder lockdowns.